Slaapregressie bij baby's: Wat veroorzaakt het en wanneer gebeurt het?

De term “slaapregressie” verwijst naar een periode waarin baby’s plotseling minder goed slapen dan voorheen, ze worden vaker wakker of weigeren plots om overdag een dutje te doen. Slaapregressies kunnen de eerste twee jaar van het leven van je kind meerdere keren voorkomen. Ouders merken het vaak rond de 4, 8, 12, 18 en 24 maanden op.

Maar waarom komt slaapregressie meer voor in deze perioden, en wat is de oorzaak? Wat kun je als ouders eigenlijk doen om je baby ‘s nachts weer te laten doorslapen? In deze blogpost geven we je nuttige informatie over slaapregressie bij baby’s en dreumesen.

Wanneer treden slaapregressies op?

Een slaapregressie is een periode waarin het slaapgedrag van een baby terugvalt naar een vroegere ontwikkelingsfase. De symptomen kunnen variëren van wat vaker ‘s nachts huilen tot lastiger in slaap vallen. De verschillende slaapregressies die baby’s kunnen ervaren worden vaak in verband gebracht met de groeisprongetjes van jonge kinderen.

Baby’s kunnen nieuwe motorische en cognitieve vaardigheden leren tijdens deze sprongetjes. Groeispurten komen vaak op dezelfde momenten in de ontwikkeling van baby's voor, maar ze volgen geen regelmatig of vast schema. Je hoeft je dus geen zorgen te maken als je baby bijvoorbeeld wat later begint te kruipen.

Baby’s verwerken informatie die ze geleerd hebben terwijl ze slapen en ze slaan deze op in hun langetermijngeheugen. Dit is slechts een van de redenen waarom slaap zo belangrijk is voor baby’s. Baby’s proberen vaak de bewegingen die ze pas geleerd hebben in hun slaap te herhalen en te oefenen. Daarom slapen ze dan wat onrustiger, ze bewegen meer en worden vaker wakker. Hun hersenen zijn dan ook erg actief en het is lastiger voor je baby om zich te ontspannen en de hele nacht door te slapen.

Wat gebeurt er precies tijdens slaapregressies?

Zoals gezegd maken de hersenen wat veranderingen door aan het begin van een groeispurt. Voor de meeste baby’s vinden er in de groeispurt in de vierde maand veel verschillende mentale en fysiologische veranderingen plaats, en ook de hersenen ontwikkelen zich erg snel. Hoewel slaapregressies voor ouders nogal stressvol kunnen zijn is het wel een positief teken dat je baby zich normaal en gezond ontwikkeld.

De slaapregressie in de vierde maand

In de eerste paar maanden van het leven van je baby is het een kleine mijlpaal als je baby ‘s nachts een paar uurtjes doorslaapt. Sommige baby’s slapen al tot vijf uur aan een stuk zonder wakker te worden. Dit kan echter snel veranderen in de vierde maand, omdat dan de eerste groeispurt begint.

Tekenen dat je baby met vier maanden een slaapregressie doormaakt, zijn onder meer frequente en toegenomen huilerigheid, frequente slaaponderbrekingen, kortere slaapjes en toegenomen eetlust. Dit beïnvloedt niet alleen het gedrag van het kind, maar ook zijn slaapfasen. Net als bij volwassenen hebben baby's REM- en niet-REM-slaapfasen die ze meerdere keren per nacht doorlopen.

Baby’s blijven veel langer in de droomfase dan volwassenen en ze worden ook vaker wakker in de lichte slaapfase. Bij volwassenen maakt de droomfase ongeveer 20 tot 25% van de slaap uit, bij baby’s is dat bijna twee keer zo lang. In de vierde maand veranderen de slaapfases en wordt de diepe slaapfase geleidelijk aan wat langer. Hier moeten baby’s vaak wat aan wennen, daarom worden ze misschien wakker en huilen ze bij de overgang van de ene slaapfase na de volgende. 

De veranderingen in de motoriek die merkbaar zijn in de vierde maand zijn onder andere het grijpen naar objecten en de zogenaamde orale fase, waarbij baby’s allerlei dingen in hun mond proberen te stoppen. Sommige baby’s beginnen ook al om te rollen in deze fase en kunnen al zelf op hun buikje rollen. ‘s Nachts herhalen ze deze bewegingen, daarom kan het zijn dat je baby ‘s nachts wat meer gaat bewegen.

De slaapregressie met 9 maanden

In deze fase zijn baby’s van zeven tot negen maanden vooral bezig met het verbeteren van hun grove motoriek. Baby's leren zich voort te bewegen door te tijgeren of te kruipen en trekken zich aan meubels op om te gaan staan.

Daarnaast vinden er allerlei nieuwe leerprocessen plaats in de hersenen. Baby’s leren onderscheid maken tussen objecten en mensen en kunnen bepaalde volgordes en patronen herkennen in de dagelijkse routine. De middagdutjes worden misschien wat korter en de nachten wat onrustiger, omdat je baby zoveel mogelijk wil leren.

De slaapregressie met 12 maanden

In de twaalfde maand leren veel baby’s lopen, sommige kunnen het misschien al. Er treedt nog een grote verandering op, baby’s krijgen vaak tandjes. Ook in deze fase kan het zijn dat je kind een middagdutje weigert of wat rustelozer of humeurig wordt.

Veel ouders denken dat hun baby opeens nog maar een dutje per dag nodig heeft. De reden hiervoor kan slaapregressie zijn, maar dat is slechts tijdelijk. Voor de meeste baby’s is een slaapje niet genoeg totdat ze 15 maanden zijn.

De slaapregressie met 18 maanden

Als je baby ouder wordt wordt zijn of haar slaapritme wat regelmatiger. Dit kan echter veranderen rond de achttien maanden, sommige baby’s maken dan nog een slaapregressie door. In de achttiende maand kunnen kinderen hun omgeving steeds bewuster waarnemen. Dat is natuurlijk erg spannend en stimulerend voor ze.

Rond deze leeftijd beginnen peuters meestal ook te leren om zich zelfstandig bezig te houden en om goed van kwaad te onderscheiden. De groeiende zelfstandigheid gaat gepaard met een sterkere wil en veel peuters weigeren 's avonds naar bed te gaan of een dutje te doen.

Hoe lang duurt een periode van slaapregressie meestal?

Slaapregressie kan tussen de 2 en 6 weken duren bij baby’s en peuters. Het is belangrijk om te weten dat dat bij elk kind anders is. Sommige kinderen slapen na een paar dagen weer prima, terwijl het bij andere kinderen wat langer kan duren. 

Hoe kan ik omgaan met slaapregressie?

Voor baby's en peuters is een routine die je herhaalt het beste, omdat ze dan 's avonds sneller in slaap vallen. Je kunt je kind ook laten wennen aan bepaalde bedtijdrituelen, zodat het 's avonds sneller in slaap valt. Wij raden je aan een slaaplogboek te gebruiken om bij te houden hoe vaak je baby wakker wordt en naar bed gaat. Zo merk je veranderingen in de slaapgewoonten van je baby sneller op en kun je bijhouden wanneer je kind moe begint te worden.

Beter slapen met de producten van Zizzz

Bij Zizz hebben we geweldige producten om baby’s en hun ouders te helpen om een goede nachtrust te krijgen. Voor een optimale slaapomgeving en de veiligheid van je kind raden we je aan om een babyslaapzak te gebruiken. Onze vier-seizoenen slaapzakken kun je het hele jaar gebruiken. We hebben ook speciale zomerslaapzakken die ideaal zijn voor warme zomernachten.

Onze knuffeldoekjes zijn een geweldige keuze om je kind ‘s nachts gezelschap te houden. Ze zijn gemaakt van puur natuurlijke materialen, namelijk biologisch katoen en Swisswool. Zo hoef je je geen zorgen te maken over pesticiden of andere chemicaliën. Deze knuffeldoekjes zijn perfect voor baby’s die hun fijne motoriek willen oefenen omdat het ze iets geeft om naar te graaien.